Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2018

Ελευθερία και απελευθέρωση...



Αν το αίτημα της ελευθερίας δεν ήταν τόσο δυσδιάκριτο από ένα άλλο, όμορο αλλά σχεδόν κατοπτρικό, αυτό της απ-ελευθέρωσης, ίσως να μην υπήρχε καν αιτία και λόγος ύπαρξης φιλοσοφικών ερωτημάτων… γιατί ακόμη κι ο θάνατος που η μελέτη του, ως γνωστόν κατά τον Πλάτωνα, είναι ο πυρήνας της φιλοσοφίας, δεν έχει προβολικά σημεία, δεν έχει δηλαδή υπαρκτικές ορίζουσες που να είναι αντιληπτές από τον άνθρωπο, αν δεν τίθενται σε συνάφεια και συνοχή και… συνενοχή με το αίτημα της ελευθερίας… κι έτσι, με συνέπεια και ακολουθία, το ανθρώπινο ον, συγχέοντας την ελευθερία με την απελευθέρωση, στέκεται αλαζονικά και με έπαρση όρθιο και κοιτάζει τα άστρα… ενώ θα έπρεπε να κοιτάζει τα ένδον άστρα, τους ένδον γαλαξίες, τους ένδον κόσμους… ας πούμε ότι απελεύθερος είναι εκείνος που ρουφάει άπληστα το οξυγόνο της ζωής και παλεύει να την παρατείνει έστω κι ένα λεπτό όχι για να της δώσει ένα περιεχόμενο αλλά, απλώς για να ζήσει… πόσο απλό είναι αυτό το ‘απλώς’ είναι ένα άλλο ζήτημα… τουναντίον, ο ελεύθερος άνθρωπος δεν έχει καν την ανάγκη να ζήσει ή να μην ζήσει οτιδήποτε, να πράξει ή να μην πράξει, να σκεφτεί ή να αδρανήσει, να ομοιάσει με ένα ανώτερο Ον ή να παραμείνει σκυφτός και αθέατος στον ενικό του χώρο…

Με μια ανάστροφη πορεία, το οντολογικό ‘θέαμα’ δεν έχει καμιά άλλη προϋπόθεση παρά την ίδια τη βουλητική του ορμή… είναι αξιοθαύμαστο το πώς η ίδια η δίψα για ελευθερία οδηγεί στο έγκλημα κι εκεί ταυτίζεται με την πρώτη πράξη του δράματος που είναι η δράση της απελευθέρωσης… τα ζητήματα αυτά δεν είναι τόσο απλά, θα πει κάποιος… κι όμως, ενίοτε τίθενται και στον πιο ‘απλό’ νου… το ότι τα εγκαταλείπει γρήγορα λόγω περιπλοκότητος δεν σημαίνει ότι δεν ηγέρθησαν…

Κι ενώ η απελευθέρωση μοιάζει με την σκεπτόμενη δραστηριότητα, η ελευθερία είναι η καθαρή δράση… άλλο ένα χτυπητό παράδειγμα διαχωρισμού του βήματος του πλαδαρού και αναιμικού όντος που λέγεται ‘άνθρωπος’ και του σφριγηλού εκείνου αρχετύπου του, του πολεμιστή… γιατί ο πολεμιστής – που πρέπει να είναι πάντα ‘άψογος’ καθώς λέει και ο Δον Χουάν στον Καστανέντα – περιφρονεί κάθε κίνηση προς και απολαμβάνει την ίδια την κίνηση… δεν έχει να σκεφτεί τίποτα, δεν ρυπαίνει το είναι του με τα τοξικά απόβλητα του νου – τη σκέψη δηλαδή. Ο πολεμιστής είναι ελεύθερος ακόμη και στη φυλακή ή στο καλύβι του… ο καθημερινός άνθρωπος είναι σκλάβος ακόμη και στον ευρύτερο ωκεανό…

Και αν αποφασίσεις να αποδεσμευτείς από την βουλητική ορμή και να την τιθασέψεις, τι συμβαίνει; Ίσως αναρωτηθεί κάποιος… το ίδιο το ερώτημα όπως και τόσα άλλα ερωτήματα, αποτελέσματα νοητικών… κενώσεων, δεν έχουν καμία σημασία. Ο νους ρωτάει, ο νους απαντάει… Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει… ακόμα κι όταν έχει αποφασίσει ότι έπαυσαν οι ερωτήσεις και έχει δώσει επαρκείς 'απαντήσεις' και πάλι δικό του έργο είναι. Το σκηνοθέτησε, το επένδυσε μουσικά, πρωταγωνιστεί ο ίδιος – σε πολλές μορφές και όψεις – του δίνει την αρχή που θέλει και επίσης συνήθως ένα happy end που τον βολεύει… 

Η ελευθερία, αδελφή και ομογάλακτη του Αχανούς, δεν ζητάει, δεν απαιτεί, δεν θωπεύει, δεν συγχωρεί… και το πιο τρομακτικό, αδύνατον να το αφομοιώσει ο άνθρωπος... δεν ενδιαφέρεται...οι δονήσεις της είναι τόσο καθαρές που δεν τις μολύνει ποτέ ο ρόγχος του νου…

Όμως περιμένει… τους ημίτρελους, τους ήρωες, τους μύστες και τους ποιητές…

Δεν υπάρχουν σχόλια: